w V w. przeniesiony z Betlejem do Rzymu i umieszczony w bazylice Matki Bożej Większej. Na tę pamiątkę co roku pasterkę odprawiano w Rzymie w tymże kościele. Najpierw we Włoszech w uroczystość Bożego Narodzenia zaczęto wystawiać żłóbki na tle grot, dołączając do figur Świętej Rodziny aniołów, pasterzy itp.
Święta Bożego Narodzenia we Włoszech – karty informacyjne dotyczące następujących zwyczajów i tradycji (szopki bożonarodzeniowe, żywe szopki, kolacja wigilijna, włoskie desery świąteczne, zwyczaj grania w Tombole, włoski Babbo Natale, postać wiedźmy Befany
Święta Bożego Narodzenia we Włoszech łączą się z rozmaitymi tradycjami kulinarnymi. Nasi południowi sąsiedzi nie byliby oczywiście sobą, gdyby ich zwyczaje pozostały regionalnie jednolite. Jest jednak kilka punktów wspólnych, których z pewnością nie znajdziemy na tradycyjnych polskich stołach.
Zobacz, jak wyglądają święta Bożego Narodzenia we Francji, Włoszech i Wielkiej Brytanii. Boże Narodzenie na świecie. Tak święta spędzają Włosi, Anglicy, Francuzi | Gazeta Lubuska
. Nie jest tajemnicą, że Włosi to rodzinny naród lubujący się w dobrym jedzeniu. Święta ‘po włosku’ związane są więc z rodzinnym czasem, delektowaniem się wyśmienitą kuchnią, tradycjami. Brzmi podobnie do naszych polskich zwyczajów, prawda? Są jednak włoskie tradycje, które wyróżniają ten naród i o których być może jeszcze nie słyszeliście…1. Miesiąc świętowaniaŚwięta Bożego Narodzenia we Włoszech celebruje się cały miesiąc, począwszy od 8 grudnia do 6 stycznia. 8 grudnia to Święto Niepokalanego Poczęcia, które we Włoszech jest świętem narodowym, rozpoczynającym sezon świąteczny w Italii. Odznacza się to ozdabianiem ulic, drzew, a także przygotowaniem szopki bożonarodzeniowej, co we Włoszech stanowi ważną tradycję. Grudzień to też czas spotkań rodzinnych. 2. La Befana (Dobra Czarownica) 6 stycznia, czyli znane u nas Święto Trzech Króli, we Włoszech nazywane jest dniem “L’Epifania”, kiedy to Befana (‘dobra czarownica’) przynosi dzieciom prezenty i słodycze, którymi wypełnia wiszące na kominku skarpety. Co ciekawe, dla ‘niegrzecznych dzieci’ zamiast prezentów przewidziany jest… węgiel. We Włoszech w ramach żartu często do prezentów dorzucane są czarne cukierki, wyglądem przypominające węgiel. Niektóre historie głoszą, że Befana przed wyjściem także czyści podłogę – jako symbol oczyszczenia problemów z poprzedniego Szopka bożonarodzeniowaWe Włoszech szopkę bożonarodzeniową (presepe) traktuje się z dużą powagą i stanowi ona jedną z ważniejszych dekoracji świątecznych. Szopki wystawiane są w kościołach, w centrach miast, a nawet w restauracjach i w domach, a co ważne –postać Jezusa nie pojawia się w nich aż do 24 grudnia. Stolicą szopki narodzeniowej jest Neapol (z ‘Presepe Napoletano’), gdzie można znaleźć największe i najbardziej spektakularne ręcznie robione szopki. źródło: Rozbrzmiewające… dudyCo ciekawe, w miasteczkach niektórych regionów (np. Abruzzi) można usłyszeć rozbrzmiewające dudy, które mają nawiązywać do historii, w której po ujrzeniu Jezusa, rozbrzmiały dudy pasterzy. Tradycja kontynuowana jest do dziś w niektórych regionach Jarmarki bożonarodzenioweJarmarki bożonarodzeniowe spotykane są w wielu miastach w Europie i na świecie. Jednak nie mogę tu o nich nie wspomnieć bo jest to również nieodłączny element włoskich celebracji świątecznych. Podczas jarmarku można kupić wiele pamiątek, lokalnych ręcznie robionych prezentów i produktów i spróbować lokalnych Tombola, czyli loteria lub bingoWe Włoszech w niektórych domach gra się w ‘tombola’ (a najbardziej popularna jest jej neapolitańska wersja). Na planszach, każdy numer reprezentuje symbol, a gra przypomina znaną u nas grę bingo. Co zabawne, zupełnie nie wiedząc o tej włoskiej tradycji, w zeszłym roku sama przygotowałam dla naszej rodziny mini loterię. W tym roku zamierzam rozszerzyć ją i przygotować jeszcze bardziej rozbudowaną wersję bo było podczas niej dużo śmiechu (a byli sami dorośli!). Jeśli chcecie, podzielę się moją realizacją na blogu po 🙂 źródło: Kolacja wigilijna i czekanie do północyKolacja Wigilijna, jak to na Włochów przystało zaczyna się późno bo około 20-21. To, co serwowane jest na stole w dużej mierze zależy od regionu lub preferencji i tradycji rodzinnych. Na stołach ląduje szereg potraw, od lazanii po owoce morza, ryby, rozmaite antipasti. Czasami spotyka się też pieczonego indyka, pastę. W innych regionach z kolei tego dnia nie jada się mięsa. Wszystko zależy więc od preferencji i tradycji rodzinnych i regionalnych. We Włoszech często ważnym elementem wieczoru jest oczekiwanie do północy, kiedy to otwiera się prezenty i zjada się kawałek Panettone lub Pandoro z kieliszkiem szampana lub gorącą Największa choinka świata W miasteczku Gubbio (Umbria) znajduje się największa na świecie albero di Natale. Co ciekawe, przy wykonaniu tej choinki nie ucierpiało żadne drzewo, gdyż ‘drzewko’ usytuowane jest na stoku Mount Ingino, a tworzy je 450 kolorowych światełek! Choinka ma około 800 metrów wysokości i bije rekord Guinessa od 1991 roku. Oczywiście światełka zapalane są już 7 grudnia (by były gotowe od 8go, kiedy to we Włoszech zaczyna się świętowanie) i można je podziwiać do 10 stycznia. Drzewko może być widoczne nawet z odległości 50 km! źródło: jeszcze jakieś włoskie tradycje? Która z nich wydaje Wam się najciekawsza? Podzielcie się swoją opinią w komentarzu!Żródło zdjęcia głównego: Food Photographer | Jennifer Pallian on UnsplashTo miejsce tworzymy wspólnie. Pozostańmy więc w kontakcie:Skomentuj ten wpis, dzięki czemu będe wiedziała co myślą moi czytelnicy, a to dla mnie cenna wskazówkaŚledź uwielbiam włoskie klimaty na Facebooku, gdzie znajdziesz ciekawostki, zdjęcia, mnie na Instagramie @uwielbiamwloskieklimaty, gdzie dzielę się swoją codziennością i blogowaniem za kulisami!Otrzymuj ‘Listy w butelce’ zapisując się na newsletter, w którym dzielę się bonusowymi grafikami związanymi z Włoch, osobistymi przemyśleniami i mój blog na Bloglovin, aby nie przegapić nowych wpisów!
Boże Narodzenie we Włoszech to poważna sprawa pod względem jedzenia, rodziny i wiary. Każda rodzina ma jednak własne zwyczaje i tradycje, których należy przestrzegać i które mogą się znacznie różnić w zależności od ich obszaru zamierzasz być we Włoszech w te Święta Bożego Narodzenia 2021, świętuj jak tubylcy i czytaj dalej, aby odkryć niektóre z najbardziej znanych tradycji świątecznych i noworocznych we nastrójZacznijmy od świątecznego symbolu par excellence, tego, którego nigdy nie brakuje we włoskim domu: choinki. Choinki do Włoszech przybyły w drugiej połowie XIX wieku dzięki królowej Margherici z Sabaudii, która ubrała chorinkę w Palazzo del Quirinale w Rzymie, wprowadzając modę, która szybko rozprzestrzeniła się na całym głosi, że choinki są ubierane 8 grudnia i rozbierane 6 stycznia każdego ważną częścią włoskich świąt Bożego Narodzenia jest żłóbek. Narodziny żłóbka, jak wiemy, są dziełem św. Franciszka z Asyżu. W noc wigilijną 1223 r. w Greccio w Umbrii stworzył pierwszą w historii szopkę, przedstawiającą narodziny Jezusa w kołysce w tego momentu wielu artystów eksperymentowało z tworzeniem do tego celu drewnianych lub terakotowych figurek. Pierwszymi byli Tuscans, ale wkrótce rozprzestrzenił się także na starożytne Królestwo Neapolu. Do dziś mistrzami szopki są neapolitanie, a symbolem tej neapolitańskiej tradycji są sklepy przy Via San Gregorio co z prezentami? Czy to Święty Mikołaj, Święty Łucja czy Jezus przynosi prezenty Crimbo?Oczywiście w dzisiejszych czasach są to Święta Bożego Narodzenia, chociaż w niektórych regionach północnych Włoch, takich jak Brescia, Bergamo i Werona, tradycja św. Łucji, Świętego, który dostarcza prezenty dzieciom w okresie świąt Bożego Narodzenia, nadal trwa. Kiedyś, w czasach mniej konsumpcyjnych, nawet sam Jezus Chrystus tradycyjnie przynosił prezenty wszystkim dochodzimy do jednej z najważniejszych chwil: kolacji wigilijnej czy świątecznego obiadu?Tutaj Włochy są podzielone między tych, którzy przywiązują większą wagę do obiadu Vigilia, wieczornego posiłku 24 grudnia, i tych, którzy wolą obiad w Boże typowych świątecznych potraw z różnych włoskich regionów jest wiele, warto wspomnieć o polencie z dorszem i lekcji z sosami w Veneto; agnolotti i gotowane doprawione sosami w Piemoncie; carbonade (wołowina gotowana w czerwonym winie) w Valle d'Aosta; canederli i ikra w Trentino; tortellini i passatelli w Emilii-Romanii; wątróbki i pieczone perliczki lub nadziewane kapary w Toskanii; spaghetti z małżami, bulionem kaparowym lub nadziewanym kaponem w Kampanii; colurgiones (nadziewane ravioli) i malloreddus (gnocchetti) na Sardynii i makaron z sarde na powiedziawszy, jedną stałą wszystkich włoskich świątecznych potraw są suszone owoce i desery, takie jak panettone, torrone i pandoro. Oprócz tych klasycznych włoskich słodyczy na Boże Narodzenie, każdy region ma swoje typowe świąteczne Rok przy stoleImprezy bożonarodzeniowe i noworoczne należą do najsmaczniejszych okazji roku. Ugruntowaną tradycją jest łączenie rodzin nie tylko w celu wymiany prezentów, ale także odkrywania radości ze wspólnego spotkania przy imprezie sylwestrowej jest pełno wszelkiego rodzaju dań, które różnią się w zależności od regionu, ale dwa z nich muszą być obecne na każdym stole, z Aosta do Trapani: zampone i Cotechino z soczewicą. Ta ostatnia symbolizuje pieniądze, które gromadzą się w ciągu roku: im więcej jesz, tym więcej pieniędzy zarobisz!Posiłek kończy się suszonymi owocami i winogronami. Zgodnie z tradycją ważne jest, aby winogrona były na stole w Nowy Rok, ponieważ ci, którzy jedzą winogrona na Nowy Rok, liczą swoje pieniądze przez cały Rok we Włoszech jest obchodzony z petardami i fajerwerkami wszelkiego rodzaju, które oświetlają niebo, aby powitać 1 stycznia. Wiele osób wyrzuca stare rzeczy z okien, jakby chciały wyrzucić wszystkie negatywne rzeczy z ubiegłego roku, oczekując lepszej przyszłości. O północy wymieniają dobre życzenia i tosty ze ściśle włoskim winem musującym!Kolor czerwony odgrywa ważną rolę. Tak, czytasz poprawnie: aby mieć więcej szczęścia w nowym roku, konieczne jest noszenie czegoś w tym prywatnych i publicznych przyjęciach goście często bawią się pewną grą —którą Włosi nazywają „Tombolą”, ale to, co nazywamy bingo. Szczególną atrakcją gry jest to, że każdemu numerowi przypisany jest symbol; zamiast czytać liczby na głos, gracze mogą wskazać je symbolem, z którego są tradycyjnie reprezentowani (np. liczba 90 to „strach”, 47 to „głos umarłych” itp.).
Święta Bożego Narodzenia to dla wielu z nas najbardziej wyczekiwany okres w roku. W każdym miejscu na świecie, w którym celebrowane jest to święto, światełka i przepiękne dekoracje zdobią pojedyncze domy, sklepy, place i całe miasta. W Polsce czas ten kojarzy nam się zazwyczaj z rodziną, Wigilią, czerwonym barszczykiem, Pasterką i prezentami. A jak się obchodzi Święta we Włoszech? Jak się obchodzi Boże Narodzenie we Włoszech? Na Półwyspie Apenińskim, podobnie jak w Polsce, Natale czyli Boże Narodzenie wciąż pozostaje świętem ściśle związanym z tradycją chrześcijańską, wypełnionym zwyczajami religijnymi oraz traktowanym jako czas, który spędzamy z towarzystwie rodziny oraz najbliższych świąteczny we Włoszech zaczyna się zazwyczaj 8 grudnia, czyli w Kościele katolickim w dzień uroczystości Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (il giorno dell’Immacolata Concezione). Zazwyczaj Włosi ten dzień wolny od pracy (szkoły i urzędy są zamknięte) spędzają na dekorowaniu swoich domów, ubieraniu choinki oraz zakładaniu świątecznych lampek. Święta we Włoszech czy też okres świąteczny kończy się natomiast 6 stycznia czyli w Święto Trzech Króli (Epifania). Są to jednak daty umowne, a dekoracje świąteczne praktycznie we wszystkich miastach, w sklepach i galeriach handlowych można zobaczyć już pod koniec listopada. Najlepsze filmy świąteczne wszechczasów Zakład, że nie znasz wszystkich..!? Jak się obchodzi Boże Narodzenie we Włoszech? Włoski bardzo lubią świętować i są w tym naprawdę dobrzy. Natomiast nie ma tak jak w Polsce obowiązkowych rytuałów, które są wspólne dla całych Włoch. W Polsce jest wiele tradycji wspólnych dla całego kraju bez których w ten czas żaden z nas nie potrafi się obejść. W Polsce np. taka tradycją są postne dania w Wigilie 12 potraw na stole czy puste nakrycie dla przypadkowego goś kraju ze stolicą w Rzymie jest trochę inaczej. Każda rodzina ma swoje własne tradycje zwyczaje bożonarodzeniowe, które różnią się od siebie w zależności od regionu, wioski czy rodziny. Święta we Włoszech Czy Włosi obchodzą Wigilię? Niektórzy tak, inni nie. Wiele osób przywiązuje ogromną wagę do tego dnia, traktując go jako najważniejszy w roku, ale wiele też jako dzień świąteczny traktuje dopiero pierwszy dzień świąt (giorno di Natale). Na włoskim wigilijnym stole nie znajdziemy tak dobrze nam znanego czerwonego barszczu z uszkami ani karpia. Ci którzy celebrują wieczerzę wigilijną (cena della Vigilia di Natale) zazwyczaj przygotowują menu składające się z ryb oraz innych bezmięsnych potraw, są to jednak zazwyczaj makarony, często też typowo włoskie sery, oliwki a także wino. Wśród Włochów znajdą się jednak też i tacy, którzy tej tradycji nie przestrzegają i również w ten dzień spożywają pokarmy mięsne. Wszystko zależy od rodziny – każda ma swoją listę potraw bez których nie potrafi się obejść w Wigilię Bożego Narodzenia. Tradycyjna gra świąteczna we Włoszech Co ważne, 24 grudnia Włosi składają sobie wzajemnie życzenia, jednak nie dzielą się opłatkiem. Sama wieczerza zaczyna się dość późno, około godziny 20 a czasami nawet o 21. Pod koniec wieczerzy wigilijnej objedzeni Włosi zaczynają zabawę: całymi rodzinami grają w grę bardzo podobną do bingo, zwaną la tombola. Bardziej religijne osoby czekają do późna aby udział w uroczystej wieczornej mszy zwanej pasterką (Santa Messa di Natale).Natomiast jeśli chodzi o świąteczny obiad następnego dnia, nie ma określonych dań przewidzianych na ten dzień, jednak zazwyczaj na stołach królują wtedy tradycyjne a zarazem wykwintne włoskie dania, np. lasagne, tortellini in brodo (czyli tortellini w bulionie), cappellacci in zucca (pierogi z dynią) lub spaghetti. Boże narodzenie we włoszech - Świąteczne słodkości Boże Narodzenie kojarzy nam się także z wieloma pysznymi słodkościami – tak jest również w przypadku mieszkańców Włoch. Najczęściej przygotowywanymi na tę okazję ciastami są Pandoro i Panettone, czyli typowe duże babki w kształcie walca. Ta pierwsze, pochodząca z miasta Romea i Julii, Verony, serwowana jest zazwyczaj z cukrem pudrem, natomiast ta druga pochodzi z Mediolanu i zawiera jako dodatki owoce kandyzowane, suszone owoce, rodzynki oraz kawałki czekolady. Często podawana jest z przeróżnymi słodkimi kremami. Ciasta te podawane są zazwyczaj jak deser po świątecznym obiedzie. Babbo Natale, czyli Święty Mikołaj we Włoszech Tak jak w każdym zakątku na ziemi, we Włoszech Boże Narodzenie to czas prezentów, na które w szczególności co roku czekają dzieci. Ale kto przynosi te prezenty? Oczywiście Babbo Natale, czyli Święty Mikołaj, ale nie tylko. Inne znane postacie, które w tym czasie rozdają podarunki dzieciom to San Nicola, Gesù Bambino (czyli Dzieciątko Jezus), Santa Lucia a także la Befana, czyli wiedźma, która w nocy z 5 na 6 stycznia zakrada się do domów i zostawia podarunki w wiszących przy kominku skarpetach. Jednak jeśli ktoś był niegrzeczny, to w swojej skarpetce zamiast prezentu znajdzie.. węgiel lub cebulę! Presepe, czyli Włochy ojczyzną szopek Niezbędnym elementem wystroju we wszystkich włoskich miastach podczas świąt jest szopka bożonarodzeniowa czyli presepe. Kraj ten uznawany jest za kolebkę szopek, ponieważ to właśnie tam w 1223 roku w mieście Greccio, za sprawą świętego Franciszka z Asyżu, powstała pierwsza z nich. Szopka jest bardzo ważną tradycją w Italii, w okresie świąt spotkamy je w każdym zakątku kraju. W wielu miejscowościach organizowane są nawet konkursy na najładniejszą szopkę. Natomiast te najpiękniejsze i najokazalsze szopki  można zobaczyć na ulicy San Gregorio Armeno w Neapolu. Ciekawą tradycją we Włoszech są także presepi viventi, czyli żywe szopki, które swój początek miały na Sycylii. W prawdziwej słomianej stajence można zobaczyć prawdziwą Świętą Rodzinę wraz z pasterzami, aniołami, osłem, wołem i innymi zwierzętami, co pozwala wczuć się w czasy narodzin Chrystusa. Mercatini di Natale - Kiermasz Świateczny Inną charakterystyczną cechą dla włoskich Świąt Bożego Narodzenia są kiermasze świąteczne. Można na nich kupić wszystko co związane jest z Bożym Narodzeniem, czyli pyszne jedzenie, napoje, ozdoby, ubrania, drobne upominki i prezenty dla najbliższych. Te najbardziej znane i największe kiermasze organizowane są co roku w miastach takich jak Bolzano, Trydent, Grezzana, Florencja, Candelara i Rzym. Święta we Włoszech w czasach pandemii Sytuacja spowodowana pandemią koronawirusa nakazuje ostrożność w planowaniu ewentualnego wyjazdu na święta we Włoszech. Trudno przewidzieć jakie w okresie świątecznym zostaną wprowadzone obostrzenia. Czy taj jak w ubiegłym roku rząd włoski wprowadzi zakaz przemieszczania się w okresie świątecznym i pokrzyżuje również w tym roku plany wielu mieszkańcom Włoch? Obostrzenia ubiegłoroczne uniemożliwiły wielu Włochom odwiedziny swoich rodzin podczas Świąt Bożego Narodzenia, a to oznaczało, że wiele osób ten czas przeżyło samotnie, z dala od swoich bliskich. W międzyczasie zostało wynaleziona szczepionka na korona wirusa i wielu Włochów zdążyło się już zaszczepić. więc mimo spodziewanych utrudnień Włosi nie tracą nadziei i szczególnie w ten świąteczny czas pozostają dobrej myśli, wierząc że święta będą mogli spędzić tak jak dotychczas w spokoju i zdrowiu, otoczeni gronem najbliższych. Playlista na Boże Narodzenie we włoskim klimacie Jeżeli chcecie poczuć już teraz klimat świąteczny rodem z Włoch to odpalcie sobie poniższa playlistę z najpopularniejszymi we Włoszech utworami wigilijnymi.
Dlaczego w niedzielę obchodzone są uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, zwanego skrótowo Bożym Ciałem? Dlatego, że to dzień zmartwychwstania Jezusa. Wtedy obchodzone jest także we Włoszech. Jest procesja i adoracja hostii, ale bez takiego rozmachu, jak w Polsce, ale… Tu ciekawostka: nieoficjalnie, bo wbrew kalendarzowi liturgicznemu, sam biskup Rzymu (papież) obchody organizuje w czwartek wieczorem. W czasach przedepidemicznych rozpoczynano je mszą papieską przed bazyliką katedralną Najświętszego Zbawiciela i Świętych Janów na Lateranie. Potem uroczysta procesja ruszała ulicą Via Merulana do bazyliki Santa Maria Maggiore. Jak będzie w tym roku? W Polsce święto to wpisało się na trwałe w 1420 r. W sto lat po pierwszych obchodach w Poznaniu, synod gnieźnieński ustanowił je jako święto powszechne dla wszystkich wiernych. Święto Bożego Ciała zrodziło się jednak dwieście lat wcześniej, nim zatwierdzono je w Gnieźnie, jako święto powszechne. Procesję do obrządku wprowadził w 1317 r. papież Jan XXII. Wcześniej jednak organizowano je z „oddolnej inicjatywy” w latach 1265-1275 w Kolonii w Niemczech. Czwartkowe Boże Ciało jest dniem wolnym od pracy w Austrii, Brazylii, Boliwii, Chorwacji, Dominikanie, Kolumbii, Liechtensteinie, Polsce, Portugalii, San Marino, części Hiszpanii, Niemiec i Szwajcarii. Boże Ciało jest dla katolików świętem nakazanym, czyli takim, w którym jest obowiązek uczestniczenia w mszy świętej i powstrzymywania się od prac niekoniecznych (3. przykazanie: „Pamiętaj, abyś dzień święty święcił”). W roku 2021 wykaz nadchodzących świąt nakazanych (oprócz niedziel) wygląda następująco: • 15 sierpnia (niedziela) - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, • 1 listopada (poniedziałek) - Wszystkich Świętych, • 25 grudnia (sobota) - Boże Narodzenie (pierwszy dzień). Oprócz świąt nakazanych są w Kościele Katolickim w Polsce obchodzone są również inne święta o głębokiej tradycji. W święta te wierni nie są zobowiązani do uczestnictwa we mszy świętej oraz powstrzymywania się od prac niekoniecznych, jednak polscy biskupi zachęcają do udziału w liturgii również w te dni: • 29 czerwca (wtorek) - uroczystość św. Piotra i Pawła • 8 grudnia (środa) - uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny • 26 grudnia (niedziela) - Boże Narodzenie (drugi dzień).
święta bożego narodzenia we włoszech